روابط تعیین فشار جانبی خاک در زلزله
1.1. روابط زیر برای تعیین فشار جانبی خاک در هنگام زلزله وجود دارد
1. 1. 1. مونونوبه-اوکابه
1. 1. 2. سیید و ویتمن
1. 1. 3. روش وود
1. 1. 4. حالت Ko استاتیکی
1. 1. 5. این روش های ساده مختص دیوارهای طره ای نیستند و برای دیوار زیرزمین ها هم مناسب هستند.
2.1. مقایسه روش های ساده
1. 2. 1. روش مونونوبه اوکابه هنوز محبوب ترین روش است. اگرچه مبانی این روش یعنی تشکیل گوه کولمب در واقعیت اتفاق نمی افتد ولی مقادیر حاصل از این رابطه رضایتبخش است
1. 2. 2. نتایج مونونوبه-اوکابه تطابق خوبی با اندازه گیری های محلی دارد و در مراجع اخیر بیشتر استقبال شده است.
1. 2. 3. روش وود مقادیر خیلی بزرگی برای فشار جانبی میدهد. دیوار زیرزمین و کل ساختمان در هنگام زلزله تغییر مکان افقی دارد و حالت سکون برقرار نیست لذا روش اولیه وود هیچگونه توجیهی برای استفاده بیشتر ندارد.
1. 2. 4. برای اصلاح روش وود میتوان روش مودال وود را مورد توجه قرار دارد. در ضمن روش های دیگری هم مثل روش مندرج در دستورالعمل نیوزیلند وجود دارد که تلاش میکنند فشار لرزه ای خاک در شرایط سکون را با توجه به مقدار تغییر مکان دیوار و خاک اصلاح کنند.
.
1. 2. 5. در مورد استفاده از روش وود طبق مبحث ۷ مقررات ملی عرض می شود که معیار کمی برای خاک متوسط و سخت در مبحث ۷ ارائه نشده است. بنابراین همواره میتوان از روش وود صرفنظر کرد یا روش وود اصلاح شده را به کار برد.
1. 2. 6. نادیده گرفتن فشار زلزله در زیرزمین های عمیق و بسنده کردن به فشار سکون استاتیکی نوعی قضاوت مهندسی است و پشتوانه تحقیقاتی ندارد. گاهی جواب های آن رضایتبخش است.
3.1. اضافه فشار زلزله (مثلا طبق مونونوبه اوکابه) را لازم نیست به فشار سکون استاتیکی اضافه کنیم
کل فشار حاصل از مونونوبه-اوکابه (استاتیکی محرک و لرزه ای محرک) به عنوان نیروی زلزله در نظر گرفته میشود.
4.1. برآیند اضافه فشار دینامیکی طبق مراجع مختلف
1. 4. 1. در یک سوم تحتانی (فشار مثلثی)
1. 4. 2. در یک سوم فوقانی (فشار مثلثی وارونه)
1. 4. 3. در 0.6 ارتفاع دیوار (توزیع یکنواخت)
1. 4. 4. در حدود نصف ارتفاع در برخی پیشنهادات
5.1. توصیه میشود برآیند فشار زلزله در یک سوم پایینی دیوار وارد شود
توزیع مثلثی وارونه که برآیند آن در یک سوم فوقانی است، برای دیوار زیرزمین سازه های ساختمانی ضرورت ندارد.
6.1. انتخاب ضریب زلزله
انتخاب شتاب طراحی و ضریب زلزله در روش مونونوبه-اوکابه بحث برانگیز است. پیشنهاد ضریب زلزله در حدود مقدار زیر خیلی پر استفاده است.
Kh= (0.5 – 0.6) PGA/g
7.1. فشار مقاوم هنگام زلزله
فشار مقاوم نیاز به تغییر مکان زیاد برای بسیج شدن دارد لذا فقط ۵۰ درصد این فشار در نظر گرفته میشود.
8.1. ضرایب بار و مقاومت یا ضرایب اطمینان
فشار خاک در طرفین ساختمان در نظر گرفته میشود و ضرایب بار بر آن اعمال میشود. مثلا ضریب 1.6 در یک سمت و 0.9 در سمت دیگر متداول است. در برخی شرایط، ضریب صفر هم به کار می رود یعنی ممکن است فشار خاک دیده نشود که بیشتر مربوط خاک با احتمال خاکبرداری مربوط است.