کنترل نشست و مقاوم سازی ساختمان و سازه صنعتی نشست کرده

نشست پی ساختمان Building Foundation Settlement در واقع همان حرکت خاک زیر ساختمان به سمت پایین است که منجر به بروز ترک در دیوارهای خارجی و داخلی سازه، آسیب درزی، فرو رفتن کف ساختمان و خمیده شدن سازه به یک جهت است. شرکت شیلاو خاورمیانه دارای بیش از 2 دهه سابقه در زمینه کنترل نشست و مقاوم سازی ساختمان و سازه صنعتی نشست کرده می باشد.

نشست فونداسیون ساختمان (Building Foundation Settlement)

یکی از مشکلاتی که ممکن است به دلایل مختلف در یک سازه رخ دهد مسئله ی نشست پی ساختمان است. نشست پی ساختمان در واقع همان حرکت خاک زیر ساختمان به سمت پایین است که منجر به بروز ترک در دیوارهای خارجی و داخلی سازه، آسیب درزی، فرو رفتن کف ساختمان و خمیده شدن سازه به یک جهت است.

پدیده نشست در ساختمان یا نواحی اطراف آن با نشانه هایی همراه است. هرچند که برخی علائم ساختمان می تواند با سایر مشکلات سازه ای مشترک باشد اما به طور کلی برخی از علائم اصلی نشست پی ساختمان می تواند زنگ خطری برای بررسی علل بروز این مشکل و انجام اقداماتی جهت رفع آن ها باشد.

نشست پی ساختمان و نواحی اطراف آن می تواند به شکل نشانه هایی در داخل سازه نمایان شود که در ادامه به برخی از آنها می پردازیم.

علائم نشست ساختمان

فاصله ی دیوار و کف ساختمان : یکی از علائم اصلی نشست ساختمان، بروز شکاف بین بخش انتهایی دیوار و کف ساختمان است .
ترک های دایره ای اطراف میخ : یکی از نشانه های ابتدایی نشست ساختمان، بروز ترک های دایره ای شکل در نواحی اطراف میخ های روی دیوار ساختمان است.
شکم دادگی کف ساختمان: از سایر علائم نشست پی ساختمان نمایان شدن شکم دادگی در کف خانه است.
ترک های دیوارهای زیر زمین : نشست ساختمان که نوعی ضعف در فونداسیون محسوب می شود می تواند سبب بروز ترک در دیوارهای زیرزمین بشود.
ترک های روی دیوار آجری و بلوکی : بوجود آمدن ترک روی دیوارها از اولین نشانه های نشست ساختمان است. ترک های ناشی از نشست ساختمان در دیوارهای آجری یا دیوارهایی که از بلوک ساخته شده اند، عموما به شکل مورب نمایان می شود. سازه هایی که دیوارهای آجری دارند عموما در اثر نشست ساختمان دچار ترک های افقی، عمودی و پله ای می شوند.حالت ظاهری ترک های ناشی از نشست پی ساختمان معنای مختلفی دارند. جهت ترک ها هرکدام اعلام کننده ی وجود مشکل خاصی در ساختمان هستند برای مثال ترک افقی به معنای این است که نیروی وارده از خاک زیر ساختمان به فونداسیون رو به بالاست یا ترک های عمودی نشان دهنده ی حرکت خاک زیر فونداسیون است و ترک های پله ای بدلیل نشست غیر یکنواخت ساختمان است که ناشی از وجود خاک ناپایدار زیر فونداسیون می باشد.
تاب برداشتن درها و پنجره ها : در اثر نشست ساختمان ترک هایی در نواحی اطراف قاب در، پنجره، سقف و دیوار بوجود می آید. هرچند ترک خوردن یا تاب برداشتن درها و پنجره ها می تواند دلایل مختلفی از جمله رطوبت و انبساط داشته باشد اما یکی از علل های اصلی آن ناشی از نشست خاک زیر پی است.

دلایل نشست ساختمان

آب شستگی خاک زیر فونداسیون به طور ناگهانی یا تدریجی بدلیل ترکیدگی لوله های آب در مجاورت یا داخل ساختمان.
وجود خاک دستی (نخاله های ساختمانی؛ آشغال و زباله و …) در زیر فونداسیون.
در نظر نگرفتن تمهیدات لازم و رعایت دستورالعمل های مناسب اجرایی به هنگام برخورد با قنوات و چاه های جذبی و آبیاری و انجام ندادن عملیات تحکیم و مقاوم سازی و بهسازی آن ها قبل از اجراء فونداسیون.
پر شدن چاه های جذبی در ساختمان و افزایش رطوبت خاک زیر پی در اثر نشت آب موجود در چاه و میله های آن و در نتیجه کاهش مقاومت خاک زیر پی.
ریزش چاه های جذبی بدلیل اجراء نامناسب آن و عدم کول گذاری و تقویت میله و انباری آن در خاک های ریزشی و دارای چسبندگی کم و مقاومت پایین.
سرریز شدن روان آب های موجود در اطراف ساختمان و نفوذ آن به زیر فونداسیون دراثر ریزش نزولات جوی و کانال های مجاور بدلیل تغییر مسیر یا گرفتگی آن به سمت ساختمان و خاک زیر پی و اصطلاحاً شسته شدن خاک زیر پی.
عدم طراحی مناسب فونداسیون با توجه به مقاومت مجاز خاک زیر پی و نیروهای وارده بر خاک.
عدم انجام آزمایش صحیح مکانیک خاک و ارائه اطلاعات نادرست به طراح سازه جهت طراحی مناسب پی متناسب با پروژه مورد نظر و نتیجتاً طراحی نامناسب فونداسیون.
عدم اجراء صحیح فونداسیون و کیفیت نامناسب بتن اجراء شده در فونداسیون و یا عدم رعایت ابعاد قید شده در نقشه ها و کاهش ابعاد فونداسیون بدلیل مسائل اقتصادی یا اشتباه در اجراء ، عدم بکار بردن میلگردهای مورد نیاز در نقشه ها و کاهش میلگردهای مورد نیاز بدلیل مسائل اقتصادی یا اشتباه در نقشه خوانی و کم گذاشتن میلگردهای مورد نیاز در فونداسیون.
اشتباه در اعلام کد به هنگام خاکبرداری و عملیات گودبرداری در پروژه و گودبرداری در ترازی پایین تر از تراز مورد نظر و نتیجتاً خاک ریزی و افزایش تراز گود بدون در نظر گرفتن تمهیدات لازم و تقویت بستر خاک که نتیجه آن اجراء فونداسیون بر روی خاک دستی و بدون مقاومت می باشد.
افزایش تعداد طبقات ساختمان بدون در نظر گرفتن اثر سربارهای اضافه برروی فونداسیون و خاک زیر پی.
ایجاد زمین لرزه و تکانه ای شدید ساختمان و خاک زیر پی و اعمال نیروهای نامتعارف به فونداسیون و خاک زیر آن و در نتیجه ایجاد نشست در ساختمان.

اصلاح نشست ساختمان

یکی از راه های مهم و موثر در اصلاح و ترمیم نشست ساختمان، بهسازی خاک زیر پی ساختمان و مقاوم سازی فونداسیون به وسیله روش میکروپایل Micropile است.

در این روش ابتدا خاک زیر فونداسیون به وسیله تزریق تحت فشار بالای دوغاب سیمان ترمیم می گردد و در مراحل بعدی اصلاحات سازه ای در فونداسیون اجرا می گردد تا بتوان از ادامه نشست ساختمان جلوگیری کرد.