دانه بندی (نشریه روانگرایی 525)
4-1-3- دانه بندی
معمولا خاک های خوب دانه بندی شده نسبت به خاک های با دانه بندی ضعیف- یکنواخت و یا ناپیوسته- استعداد کمتری برای روانگرایی دارند. در یک خاک خوب دانه بندی شده، پرشدن حفره های میان ذرات بزرگتر با ذرات ریزدانه، سبب کاهش پتانسیل تغییر حجم در شرایط زهکشی شده و در نتیجه اضافه فشار منفذی کمتر می شود.
به منظور تعیین استعداد روانگرایی بر اساس معیار دانه بندی، باید خاک ساختگاه مورد نظر را با توجه به شکل 2-3 که خود بر اساس مقدار ضریب یکنواختی به دو زیرشکل تقسیم شده است، طبقه بندی نمود. مقدار آستانه ی ضریب یکنواختی Uc=D60/D10 برابر با 3.5 می باشد، به طوری که Uc ضریب یکنواختی بوده، و D60 و D10 به ترتیب اندازه ی ذرات متناظر با درصد عبوری 60 و 10 را نشان می دهند. خاک تنها هنگامی به عنوان غیر روانگرا شناخته می شود که منحنی دانه بندی آن در منطقه ی “امکان وقوع روانگرایی” قرار نگرفته باشد. هنگامی که منحنی دانه بندی خاک محدوده ی “امکان وقوع روانگرایی” را پوشش دهد، نیاز به یک روش مناسب برای تعیین امکان وقوع روانگرایی است. ابه ین منظور در خاکی که بخش عمده ای از منحنی دانه بندی آن در ناحیه ی ریزدانه قرار دارد، باید آزمایش سه محوری انجام تناوبی گیرد. در مورد خاکی که ناحیه ی شنی منحنی دانه بندی آن بزرگ است، چنانچه ضریب نفوذپذیری برابر 3cm/s یا بیشتر باشد، خاک به عنوان غیرروانگرا شناخته می شود. هرچند، چنانچه این لایه ی خاک در زیر یک لایه ی با نفوذپذیری کم- نظیر رس یا سیلت- قرار گرفته باشد، باید با آن به عنوان خاک قرار گرفته در ناحیه ی امکان وقوع روانگرایی برخورد نمود.