تعیین عامل تحریک- نسبت تنش تناوبی (نشریه روانگرایی 525)
2-5- تعیین عامل تحریک (نسبت تنش تناوبی)
ارزیابی تاریخچه ی زمانی تنش برشی تناوبی ایجاد شده در محل، در هر المان (یا هر لایه ی) خاک، یک مولفه ی کلیدی در کلیه ی روش های مورد استفاده برای ارزیابی احتمال شروع (کنش) روانگرایی لرزهای خاک می باشد. در بیشتر روش های تحلیلی، تنش برشی تناوب به وجود آمده در اثر بارهای لرزه ای، با مقداری از تنش موثر قائم اولیه در خاک همپایه شده و در نتیجه نسبت تنش تناوبی در محل در اثر زلزله به دست می آید از آنجا که تاریخچه ی تنش برشی تناوبی ناشی از زلزله یک تابع غیرخطی از اندرکنش میان مشخصه های حرکت شدید ورودی و خصوصیات تاثیرگذار بر روی پاسخ ساختگاه (به طور مثال هندسه، لایهبندی، مشخصات دینامیکی خاک و غیره) می باشد، تاریخچه ی زمانی نسبت تنش تناوبی ناشی از زلزله در هر المان خاک، یک موضوع خاص ساختگاه و خاص حرکت زمین می باشد. از این رو معمولا صحیح ترین روش برای تعیین نسبت تنش تناوبی، ارزیابی مستقیم بر اساس تحلیل های پاسخ دینامیکی می باشد. با وجود مزیت های ذکر شده، در بسیاری از موارد از این روش تحلیل استفاده ن میشود، چرا که:
1- زمان و بودجه اجازه نمی دهد؛
2- اطلاعات/داده های لازم برای انجام تحلیل پاسخ کامل موجود نیست؛
3- به منظور سازگاری کامل با چارچوب به کار رفته در روابط تجربی ارایه شده برای تخمین مقاومت روانگرایی در محل، استفاده از تخمین تجربی نسبت تنش تناوبی با کمک روش ساده شده مناسبتر است. استفاده از تخمین تجربی نسبت تنش تناوبی به روش ساده شده هم برای مطالعات طراحی مهندسی و هم برای ارزیابی معکوس تاریخچه های موردی عملکرد محلی در طی زلزله متداول میباشد. از اینرو در ارزیابی پتانسیل روانگرایی، استفاده از روش ساده شده برای تعیین نسبت تنش تناوبی با اقبال زیادی از طرف مهندسان ژئوتکنیک روبرو شده است که در قسمت بعد با ارایه ی جزییات بیشتر به آن پرداخته خواهد شد.