خرابی سازه های ساحلی (نشریه روانگرایی 525)
3-2-2- خرابی سازه های ساحلی
در بیشتر موارد تجهیزات بندرگاه و اسکله در مناطق مستعد برای وقوع روانگرایی قرار گرفته اند. تعداد زیادی از این تجهیزات در اثر روانگرایی ناشی از زلزله های گذشته خراب شده اند. معمولا در محدوده ی بندرگاه ها و اسکله ، سازه های نگهبان بزرگی نظیر دیوارهای ساحلی ،فرازبندهای مهارشده ،دیوارهای وزنی و طرهای و نیز بندهای موقت سپری وجود دارند که شرایط لنگرانداختن کشتی های بزرگ در کنار ساحل و سپس بارگیری و باراندازی را فراهم می کنند. یکی از روشهای معمول در ساخت دیوارهای حایل، به ویژه در مورد دیوارهای ساحلی و فرازبندهای موجود در تجهیزات بندرگاهی، پرکردن پشت دیوار با ماسه است.
وقوع روانگرایی در خاکریز ماسه ای تنشهای جانبی وارد بر پشت دیوار را افزایش می دهد؛ این پدیده که در برخی موارد با پایین آمدن سطح آب اقیانوس دراثر سونامی ترکیب میشود منجر به خرابی دیوارها در طی زلزله های متعدد گذشته شده است. نمونه های قابل توجهی از این نوع خرابی در طی زلزله های سال 1960و 1985در شیلی به وقوع پیوست. اما به طور کلی سه نوع مختلف از اثرات روانگرایی وجود دارد که میتواند به سازه های نگهبان آسیب برساند:
نوع اول وقوع روانگرایی در جلوی دیوار حایل است. در این حالت فشار مقاوم در جلوی دیوار کاهش مییابد.
در حالت دوم، خاک موجود در پشت دیوار روانگرا شده و فشار وارد بر دیوار به شدت افزایش می یابد.
حالت های اول و دوم می توانند به صورت مجزا و یا همزمان عمل کرده و منجر به گسیختگی واژگونی، لغزش به طرف خارج و یا کج شدگی دیوار حایل به سمت آب شوند. امکان دیگری که در این حالت وجود دارد آن است که فشار افزایش یافته ی وارد بر پشت دیوار می تواند از مقاومت دیوار فراتر رفته و در بتن ها به گسیختگی سازه ای دیوار منتهی شود. روانگرایی خاک پشت دیوار حایل همچنین می تواند بر پشت بندهای مهاری تاثیر بگذارد. برای مثال، فشار افزایش یافته در اثر وقوع روانگرایی خاک در پشت دیوار میتواند سبب شکست پشت بندهای مهاری و کاهش فشار مقاوم تامین شده توسط آنها شود.
حالت سوم وقوع روانگرایی در زیر دیوار است. در این حالت ظرفیت باربری و یا مقاومت لغزشی دیوار کاهش یافته و منجر به گسسیختگی ظرفیت باربری و یا افزایش حرکت دورانی دیوار می شود. نمونه های شگفت انگیزی از خرابی سازه های ساحلی در اثر روانگرایی در زلزله ی سال 1995 کوبه به وقوع پیوست.
آخرین پروژه ها
مطالب بیشتر
