روش ارزیابی مخاطرات ناشی از روانگرایی (نشریه روانگرایی 525)

3-2- روش ارزیابی مخاطرات ناشی از روانگرایی

همانطور که در این فصل و همچنین در بند 1-2 توضیح داده شد، روانگرایی می تواند انواع مختلفی از خرابی ها را در یک ساختگاه به وجود آورد. ارزیابی کامل مخاطرات روانگرایی نیازمند بررسی پتانسیل تغییرشکل آنهای ناشی از است. در هنگام مواجه شدن با چنین مساله ای، مهندس ژئوتکنیک لرزه ای با پاسخ دادن به سوالات زیر می تواند به طور هدفمند پتانسیل مخاطرات روانگرایی را مورد ارزیابی قرار دهد:

1. آیا خاک ساختگاه مورد نظر استعداد وقوع روانگرایی دارد؟
2. در صورت مستعد بودن خاک، آیا روانگرایی اتفاق خواهد افتاد؟
3. اگر روانگرایی روی دهد، چه آسیب هایی را در پی داشته و چگونه باید با آن برخورد نمود؟

به منظور پاسخ به سوال اول، عوامل موثر در استعداد روانگرایی خاک ها و نیز معیارهای موجود برای تشخیص این استعداد، در فصل سوم مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. اگر جواب اولین سوال منفی باشد، می توان چنین نتیجه گیری کرد که خطر روانگرایی وجود ندارد و ارزیابی مخاطرات روانگرایی به پایان می رسد. اما اگر جواب این سوال مثبت باشد، باید به سوال بعدی مراجعه نمود. برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی خاک های مستعد، روش های مختلفی وجود دارد که در فصل چهارم به آنها اشاره می شود. از میان این روش ها، مهمترین و کاربردی ترین روش، روش تنش و به طور خاص روش ساده شده ی تنش می باشد که در فصل 5 با جزییات کامل ارایه میشود. درصورتی که پاسخ سوال دوم مثبت بوده و وقوع روانگرایی محرز شود باید اثرات آن مورد بررسی قرارگیرد. به این منظور ابتدا باید مقاومت پسماند موجود مطابق با روش های ارایه شده در فصل ششم برآورد شده و پایداری کلی ساختگاه و یا سازه ها و تاسیسات موجود در آن مورد بررسی قرار گیرد.

اگر ارزیابی پایداری کلی، کمبود مقاومت و عدم پایداری را نشان دهد، آنگاه استعداد تغییرشکل/تغییرمکان زیاد بوده و معمولا نیاز به انجام اصلاحات مهندسی است. در صورت قابل قبول بودن ارزیابی پایداری، تغییرشکل و تغییرمکانهای مورد انتظار به کمک روشهای ارایه شده در فصل هفتم برآورد میشود.

گام بعدی تعیین اثرات تغییرشکل و تغییرمکان های ناشی از روانگرایی روی عملکرد سازه ها و دیگر تجهیزات مهندسی و تعریف معیاری برای عملکرد قابل قبول آنها است. انجام این گام که ورودی های نیرو/تغییرمکان آن بر اساس تحلیل های انجام شده در فصول ششم و هفتم به دست می آید، باید مطابق با معیارهای طراحی تعریف شده برای سازه ها و تاسیسات مختلف صورت پذیرد و در چهارچوب سرفصل های این راهنما قرار نمی گیرد.

اما در نهایت و به عنوان گام آخر، اگر عملکرد رضایت بخش سازه تامین نشود نیاز به کاهش مهندسی خطرات روانگرایی است که در فصل هشتم به تعدادی از روش های موجود در این زمینه اشاره خواهد شد. گام های ذکر شده برای ارزیابی مخاطرات روانگرایی را میتوان در قالب عناصر اساسی مهندسی روانگرایی بیان نمود.

آخرین پروژه ها

مطالب بیشتر