نگاهی جامع بر منشأ پیدایش انواع ترک های ساختمانی
ازجمله تخصص هایی که هر مهندس عمران و معماری باید به آن اشراف داشته باشد، آشنایی با منشأ پیدایش ترکهای ساختمانی و روشهای ترمیم و تعمیر ترک و یا تقویت اعضای ترک خورده است، تا بتواند در مواقع حساس از بروز خسارت و خرابی های بیشتر جلوگیری نماید، منابع موجود بر ترکهای اعضا و سطوح بتنی ت، در این مقاله تلاش شده تا تمامی انواع مودهای ترک های ساختمانی با هر الگوی انتشار، ازنظر علت پیدایش بررسی و در خصوص اثرات زیا نبار آ نها در صورت تداوم در ساختمان بحث شود، ازآنجاییکه ارائه روشهای ترمیم و تعمیر ترک و تقویت اعضا منجر به طولانی شدن مطلب میشود، در فرصتی دیگر ارائه خواهد شد.
فهرست مطالب:
1- تعریف ترک و شکست و اهمیت شناخت ترک ها
2- منشأ پیدایش انواع ترک ها با الگوی انتشار افقی برسطوح
3- منشأ پیدایش انواع ترک ها با الگوی انتشار عمودی
5- ترک های چندوجهی (پوست ماری) یا خطوط موازی و ترک های سطوح بتنی، کف و …
6- علل پیدایش تر ک های ایجاد شده در کف ها
1- تعریف ترک و شکست و اهمیت شناخت ترک ها
مواد و مصالح ساختمانی و اعضای بتنی در کشش بسیار ضعیف میباشند و با تحمیل تنش های کششی ناشی از خمش برش و پیچش یا ترکیب آنها، دچار گسستگی بین مولکولی و یا همان ترک می شوند. بارگذاری ثقلی و زلزله، نشست های نامتوازن تکیه گاهی و خزش و خیزها و… می توانند باعث اعمال این تنشها گردند. در مصالح شکل پذیر با دامنه تسلیم ،زیاد قبل از ظاهر شدن ترک پلهای رشته ای میکروسکوپی ایجاد میشوند که ظاهرسازی ترک بر روی عضو را با تأخیر می اندازد (تصویر (۱) بر این اساس ترک در مصالح ترد سریع تر بر روی عضو پدیدار می شود در صورت توسعه و انتشار کامل این ترکها، باربری کششی عضو می تواند به صورت کامل از بین برود و جدایی یک قسمت از اتفاق آن افتد که در این صورت شکست رخ داده است. با توجه به این مکانیزم راستای انتشار ترک همواره عمود بر راستای اعمال تنش ها است.
دلایل کلی ایجاد ترک و به دنبال آن شکست بر اساس مفاهیم مکانیک شکست جامدات شامل موارد زیر است:
– خطاهای اجرایی طی فرآیندهای ساخت و ساز رواداری ها، کاهش ابعاد و…) طراحی نامناسب اعضای سازه ای و غیر سازهای عدم) کنترل خیزهای بلندمدت و اشتباه در مدل سازی و….)
– ضعف مقاومتی در مصالح بکار گرفته شده ضعف) ،بتن ملات، سرامیک، گچ و…. شرایط محیطی تغییر کاربری افزایش بارگذاری و….
– شرایط عملکردی (خستگی خوردگی تأثیرات دمایی یخ زدگی و آتش سوزی) و حوادث طبیعی…)
انواع دسته بندی ترک ها با جمع بندی منابع پراکنده موجود پنج دسته بندی را برای انواع ترک ها می توان برشمرد:
ساختاری (سازهای غیر سازه ای ترک سازه ای به ترکی گفته می شود که حاصل فعل و انفعالات و تغییر شکل ها در موقعیت وضعیت و ساختار اجزای سازه ای اند حتی اگر بر روی عضو غیر سازه ای باشند و این ترکها حائز اهمیت میباشند و ترک غیر سازه ای عبارت است از ترکهای حاصل از تغییرات دمایی، لرزش و یا جابجایی های کوچک در اجزای غیر سازه ای که از اهمیت زیادی برخوردار نیستند اما از آنجا که گام اول برای تشخیص منشأ ترک از روی ظاهر اعضا است، بنابراین در ادامه به توضیح و تفسیر با دسته بندی الگوی انتشار پرداخته شده است.
– شکل و الگوی انتشار افقی عمودی پلکانی چندوجهی موازی مورب و…
– عمق و عرض فعال و غیر فعال
– ترک های متناسب با تنشهای داخلی برشی خمشی، کشش، برشی خمشی
همچنین توجه به مشخصات ظاهری (عمق ،عرض طول راستای انتشار و تعداد ترک)، سن ترک _مدت زمان پیدایش پس از اجرای عضو و موقعیت ترک در پلان سازه و ارتفاع عضو منظور شناخت ترک الزامیست.
جمع بندی موضوع:
در این فرصت تلاش شد تا منشأ پیدایش مهمترین الگوهای ترک روی سطوح بتنی و غیر بتنی ساختمان بیان شود و اما با تمام الگوهای ترکی که تا اینجا مشاهده کردید باز ممکن است با مود جدیدی مواجه شویم که علل پیدایش آن چیزی به غیر از عوامل عنوان شده باشد بنابراین دامنه انواع ترکها بدون انتهاست و شناخت بیشتر نیازمند تجربه و تحقیق چندین ساله دارد. بدون شک یکی از مهمترین بخشهای مطالعه ترک پایش آن و آشنایی با انواع ترک سنج ها و ارائه راه حلهایی جهت ترمیم تعمیر و یا تقویت آنهاست که در فرصتهای آینده به آن پرداخته خواهد شد.
آخرین پروژه ها
مطالب بیشتر
