روش برای مقاوم سازی ساختمان های کج شده
مقاوم سازی ساختمان های کج شده در شرایطی ضرورت پیدا میکند که فونداسیون بنا نشست کرده باشد. کج شدن ساختمان هشداری جدی برای خطرات فرو ریزش بنا و آسیبهای مالی و جانی در آینده محسوب میشود.
در بسیاری از موارد شاقولی کردن ساختمان کج بهراحتی انجامپذیر نیست. بنابراین اقدامات لازم در زمان ساخت برای مقاوم سازی سازهها از مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری میکند. با این حال برای مقاوم سازی ساختمان نشست کرده باید تمامی شواهد مطابق مقررات ملی ساختمان به دقت مورد بررسی قرار گیرند.
چنانچه برای تقویت ستونها و بازسازی ساختمان خود نیاز به مشاوره و خدمات تخصصی دارید، میتوانید با شماره 44323774 تماس بگیرید یا به صفحه خدمات مقاومت سازی ساختمان مراجعه کرده و ضمن کسب اطلاعات بیشتر در خصوص خدمات و هزینهها، سفارش خود را ثبت نمایید.
در صورت نیاز نیز میتوانید برای دریافت خدمات تخریب ساختمان در تهران از مشاورین شرکت شیلاو خاومیانه کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر به لینک مراجعه کنید.
نکات کلیدی
- هرگاه لایههای زیرین زمین نتوانند وزن لایههای بالاتر را تحمل کنند، زمین نشست خواهد کرد.
- شاقولسازی ساختمان کج با روش کاهش سختی خاک در زیر پی ساختمان اجرا میشود.
- مقاوم سازی ساختمان های کج شده به سه روش مختلف اجرا میشود: حذف خاک در قسمتهای زیرین با هدف نشست اجباری بخشهای بلندتر ساختمان، مرتفع کردن بخشهای کوتاهتر ساختمان و ترکیب هر دو روش به طور همزمان.
بررسی دلایل کج شدن ساختمانها
روشهای مقاوم سازي ساختمان هاي کج شده به منشا وقوع این اتفاق بستگی دارد. همانطور که گفتیم نشست فونداسیون بنا، دلیل اصلی کج شدن ساختمانها است. نشست فونداسیون شامل دو نوع نشست آنی و نشست تحکیمی میشود.
نشست آنی ممکن است بلافاصله بعد از ساخت بنا اتفاق بیفتد. اما وقوع نشست تحکیمی ممکن است سالها طول بکشد. هر دو نوع نشست باید همزمان با طراحی سازه و بر مبنای نتایج بررسی خاک منطقه مورد ارزیابی قرار بگیرند.
از مهمترین علائم نشست ساختمان میتوان به وجود ترک در بتن، بروز مشکل در زمان بازوبسته کردن درها، انحنای سقف و ترکخوردگی قسمتهای داخلی بنا اشاره کرد. نشست فونداسیون و مقاوم نبودن آن دلایل زیادی دارد که در ادامه مهمترین آنها را لیست میکنیم.
- عدم بررسی شرایط خاک قبل از ساخت بنا
- نفوذ آب به قسمتهای داخلی فونداسیون
- ریزش قنات یا چاه در محل سازه
- بسترسازی نامناسب منطقه
- وجود خاک ضعیف و نرم
- تغییر سطح آبهای زیرزمینی
- حفاریهای غیرمجاز
- نامتقارن بودن سازه در زمان بارگذاری
در نهایت تمامی این اتفاقات به کج شدن ساختمان منتهی خواهند شد. شاید بپرسید آیا نشست ساختمان خطرناک است؟ بله خطرناک است چون به تخریب سازه و خسارات مالی و جانی متعدد منجر میشود.
همانطور که گفتیم شاقولی کردن ساختمان کج اغلب کار سادهای نیست و هیچ راهحل استانداردی برای این کار پیشنهاد نشده است. برخی کارشناسان روش جکزنی را برای شاقول کردن ساختمان کج پیشنهاد میدهند.
در این میان بهکارگیری راهکارهای درست برای مقاوم سازی ساختمان های کج شده از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ادامه به بررسی این راهکارها میپردازیم.
بررسی راهکارهای مقاوم سازی ساختمان های کج شده و نشست کرده
مهمترین مبنا در بهکارگیری راهکارهای مقاوم سازی ساختمان های کج شده بررسی و شناخت پارامترهای مربوط به زمین و شرایط خاک منطقه ساخت است. برای مثال خاکهایی که نفوذپذیری بالایی دارند و متورمشونده هستند از جمله خاکهای مسئلهدار بهشمار میروند.
برای جلوگیری از نشست خاک، این نوع خاکها باید در زمان طراحی و اجرای بنا مورد بررسی دقیق قرار بگیرند. در مرحله بعد باید دلیل کج شدن بنا مشخص شود. برای این کار به تحقیقات ژئوتکنیکی و ارزیابی شرایط تکنیکی ساختمان و اندازههای جغرافیایی نیاز است.
یکی از روشهای مقاوم سازی ساختمان های در حال ساخت، نبشی کشی ساختمان است که موجب تقویت دیوارها و افزایش مقاومت آنها میشود.
آیا نشست ساختمان خطرناک است؟
نشست خاک و کج شدن ساختمان بهخصوص در مورد امکانات عمومی شهر باعث اختلال در ارائه خدمات میشود. اینجاست که مقوله مقاوم سازی ساختمان های کج شده مطرح میشود تا از مشکلات بعدی جلوگیری شود.
در برخی موارد وجود علائم نشست ساختمان از مشکلات احتمالی در آینده خبر میدهد. همه علائم و نشانهها باید بهطور دقیق بررسی شوند. برای مثال وجود ترکخوردگی روی دیوارهای داخلی بنا، بازوبسته شدن غیرمعمول درها و وجود انحنا در سقف از جمله این علائم هستند.
مهمترین راهکارهای مقاوم سازی ساختمان های کج شده
انواع روشها برای شاقولی کردن سازه کج شده شامل سه مقوله اصلی است. در ادامه به بررسی هر روش خواهیم پرداخت.
- حذف خاک قسمتهای زیرین با هدف نشست اجباری بخشهای بلندتر ساختمان
- مرتفع کردن بخشهای کوتاهتر ساختمان
- استفاده همزمان از هر دو روش بالا
نکته مهم در مقوله مقاوم سازی ساختمان کج شده و نشت کرده این است که قبل از بهکارگیری هر یک از روشهای فوق باید دلیل کج شدن سازه مشخص شود. برای این پروسه باید از تیم حرفهای و باتجربه کمک گرفت تا همه مراحل به دقت انجام شوند.
1. مقاوم سازی ساختمان های کج شده از طریق حذف خاک قسمتهای زیرین
در این روش برای مقاوم سازی ساختمان های کج شده، ویژگیهای مکانیکی بستر خاک را اصلاح میکنند. این اقدامات اصلاحی شامل تغییر تراکمپذیری خاک، موقعیت تنشها، مقدار آب در منطقه و موارد دیگر میشود.
شاقولسازی ساختمان کج با روش کاهش سختی خاک در زیر پی ساختمان اجرا میشود. به این ترتیب حجم لایههای زیرین پی را کم کرده و نشست اجباری زمین را به ساختمان تحمیل میکنند. بعد از این مرحله، ساختمان کج شده به وضعیت صحیح بر میگردد.
این روش مقاوم سازی مانند استفاده از بادبند ساختمان، مزیتهای زیادی دارد. از آن جمله میتوان به تداخل نداشتن عملیات با ساخت ساختمان اشاره نمود. از این روش برای مقاوم سازی انواع ساختمانهای چند طبقه با پی مختلف در بیشتر بسترها استفاده میشود.
با تمام این مزیتها، این روش مقاوم سازی ساختمان های کج شده معایبی هم دارد که در ادامه به آنها میپردازیم. در برخی شرایط با افزایش عمق خاک زیرین، طبقات زیرزمین ممکن است مدفون شوند. البته این اتفاق به موقعیت سازه بستگی دارد و گاهی نیاز است زیرساختهای اطراف بازسازی شوند.
این پروسه معمولا زمانبر است و اصلاح ویژگیهای خاک به مهارت و دانش بالا نیاز دارد. همچنین باید هرگونه تغییر شکل ناگهانی بررسی شود و عملیات اصلاح تحت کنترل کامل تیم متخصص باشد.
2. مقاوم سازی ساختمان های کج شده از طریق مرتفع کردن بخشهای کوتاهتر ساختمان
برای مقاوم سازی ساختمان های کج شده به این روش، از بالا بردن سازه بهصورت غیریکنواخت با کمک جکهای هیدرولیکی استفاده میشود. به این ترتیب برای این پروسه به اقداماتی برای آماده سازی سازه نیاز است.
از جمله این اقدامات میتوان به برش زدن دهانهها برای عبور بالابر، مسلح کردن سازه، نصب جکها در دیوارهای باربر در پایینترین طبقه، قطع سیستم گرمایش و تاسیسات دیگر بهصورت موقتی اشاره کرد.
این روش مزیتهای زیادی دارد از جمله کوتاهی مدت زمان اجرا و تداخل نداشتن با ساخت سازه. در عین حال نباید معایب آن را نادیده گرفت.
مهمترین نقطه ضعف این روش برای مقاوم سازی ساختمان های کج شده، تغییر طرح استاتیک پی ساختمان است. بنابراین باید همیشه ظرفیت باربری پی، سازه و خاک بستر تحت کنترل باشد.
3. استفاده همزمان از دو روش حذف خاک زیرین و مرتفع کردن بخشهای کوتاهتر بهصورت ترکیبی
این روش بهصورت اهرم دو طرفه برای مقاوم سازی ساختمان های کج شده اجرا میشود. برای این کار قسمتهای نشست کرده بالا برده میشود و بخشهای بلندتر، خاکبرداری خواهند شد.
این روش زمانی عملی است که جهت شیب سازه با سیستم سازهها موازی باشد. علاوه بر این خاک باربر هم نباید در عمق زیادی باشد.
جمعبندی بحث بازسازی ساختمان نشست کرده
وجود انحراف در اجزای باربر ساختمان امری مهم است و باید مورد بررسی قرار بگیرد. بهکارگیری روشهای مقاوم سازی ساختمان های کج شده برای حل این مشکل اهمیت زیادی دارد. چون ساختمان کج میتواند خطرات جدی را برای ساکنین و سازههای اطراف ایجاد کند.