انواع روانگرایی

روانگرایی با افزایش فشار آب در خاک اشباع در هنگام زلزله به وجود می آید. زلزله یا ضربه زدن به خاک می تواند باعث روانگرایی شود، مقاومت خاک بر اثر روانگرایی کاهش می یابد.

روانگرایی انواع مختلفی دارد که بر رفتار خاک موثر است. بنابراین تصمیم گیری در مورد بهسازی زمین باید با توجه به نوع روانگرایی انجام شود. مایلم انواع روانگرایی را به صورت‌ ملموس با شما مطرح کنم و البته نظرات شما را هم داشته باشم.

۱. روانگرایی جریانی

flow liquifaction

گفتیم زلزله باعث کاهش مقاومت خاک اشباع می شود.  تنش های موجود در خاک در روانگرایی جریانی پس از اتمام زلزله بیشتر از مقاومت برشی خاک روانگرا شده است و تغییر شکل های بعد از اتمام زلزله هم ادامه دارد. برای گسیختگی توده خاک باید حجم کافی از خاک رفتار “نرم شونده” داشته باشد. گسیختگی حاصل مثلا در زمینی با شیب بیش از ۵ درجه می تواند یک لغزش باشد. این روانگرایی در ماسه بسیار سست، رس های بسیار حساس و سیلت رخ می دهد.

۲. روانگرایی لرزه ای ( یا روانگرایی سیکلیک)
(seismic liquifaction یا) cyclic liquifaction

این روانگرایی به بارگذاری سیکلیک زهکشی نشده نیاز دارد تا فشار آب زیاد شود و تنش های موثر به صفر برسد. دانه های خاک در لحظاتی با هم تماس ندارند و خاک مثل سیال عمل میکند.  روانگرایی لرزه ای فقط موقع زلزله ادامه دارد. تغییر شکل های خاک در زمان زلزله به صورت نموی است و پس از زلزله ادامه نمی یابد. اگر بزرگی و مدت زلزله بزرگ باشد، این روانگرایی در همه ماسه‌های اشباع می‌تواند رخ دهد. خاک های رسی هم می توانند روانگرایی لرزه ای را تجربه کنند، اما تغییر شکل رس ها به دلیل چسبندگی خاک عموماً اندک است.

۳. تحرک سیکلیک

(cyclic mobility)

این روانگرایی هم فقط موقع زلزله ادامه دارد ولی تنش موثر در آن به صفر نمیرسد یعنی تماس دانه های خاک با هم قطع نمیشود. مقدار تغییر شکل در این نوع روانگرایی کم است. این روانگرایی هم می تواند تقریباً در هر ماسه اشباع شده ای رخ دهد، مشروط بر اینکه بارگذاری سیکلی از نظر بزرگی و مدت به اندازه کافی بزرگ باشد. خاک های چسبنده هم می توانند تحرک سیکلی را با تغییر شکل اندک تجربه کنند.

خلاصه مبحث روانگرایی خاک

روانگرایی جریانی نوعی جریان پیوسته در خاک به مدت مشخص به وجود می آورد ولی روانگرایی لرزه ای و تحرک سیکلیک هر دو از جمله حرکت های ناپیوسته هستند که در هر سیکل بارگذاری، به مقدارشان افزوده می‌شود.

آخرین پروژه ها

سایر خدمات

.