مشکلات ناشی از نشست نامتقارن ساختمان

نشست نامتقارن چه مشکلاتی را به بار می آورد

وقوع نشست نامتقارن، مشکلات و خطرات متعددی برای ساختمان و ساکنین آن و همچنین ساختمان های مجاور ایجاد میکند، بعضی از این مشکلات مانع بهرهبرداری از ساختمان میشوند و بعضی در زمان وقوع زلزله خود را نشان میدهند. در این بخش تعدادی از این مشکلات ذکر شده است:

1-3 کاهش مقاومت ساختمان در برابر زلزله

نشست نامتقارن موجب از بین رفتن درز انقطاع در نظر گرفته شده در طراحی ساختمان و همچنین تشدید اثر p-delta در اثر کج شدن ساختمان میشود. از بین رفتن درز انقطاع موجب میشود که در هنگام زلزله، ساختمانهای مجاور به یکدیگر ضربه وارد کرده و یکدیگر را تخریب کنند. تشدید اثر p-delta نیز موجب میشود که ساختمان تحت یک نیروی جانبی ضعیف به گسیختگی برسد. [1]

2-3 کج شدن ساختمان

کج شدن ساختمان باعث ایجاد رعب و وحشت برای ساکنین ساختمان و همسایگان میشود، این کج شدگی اگر به سمت ساختمانهای مجاور باشد موجب میشود، ساختمان به ساختمانهای مجاور تکیه داده و به آنها نیرو وارد کرده و باعث ایجاد ترک در آنها و حتی کج شدن آنها شود. اگر این کج شدگی به سمت خیابان یا کوچه باشد، نمای ساختمان نسبت به ساختمانهای مجاور بیرون زده و صحنه زشت و رعب آوری را ایجاد میکند.

3-3 – ایجاد ترک در کف و دیوار [7]

هر ترک خوردگی در ساختمان مربوط به نشست نمیباشد، انقباض و انبساط ملاتها، آجرها و بلوکهای بتنی یکی از علل پیدایش ترک خوردگی است. لایه گچ و خاکی که رویه داخلی دیوارهای ساختمان را میپوشاند، ضریب انبساط دمایی متفاوتی نسبت به مصالح زیرین خود داشته و همین اختلاف در ضریب انبساط دمایی مصالح مختلف سبب ترک خوردگی در سطح میشود. از نشانه های بارز ترک خوردگی ناشی از انقباض مصالح آن است که این ترک خوردگی ها یا بصورت قایم و یا بصورت افقی است .درحالیکه ترک خوردگی های ناشی از نشست معمولاً با زاویه حدود ۴۵ درجه در گوشه ها و کنار پنجره هاست، بعلاوه ترک خوردگی های ناشی از انقباض مصالح معمولاً دارای عرض یکنواخت است که در دو انتها باریک میشوند.

4-3 بهم خوردن شیب بندی

لوله های فاضلاب برای عملکرد تحت نیروی ثقل طراحی می شوند، هر عاملی که موجب بهم خوردن شیب بندی این لوله ها شود

در عملکرد آنها اختلال ایجاد کرده و مشکلاتی را برای ساکنین ایجاد میکند. علاوه بر لوله های فاضلاب، کف سرویس ها و همچنین بام ساختمان با شیب مشخصی ساخته میشوند تا آب ناشی از بارندگی در بام و آب جاری شده در کف سرویس ها، تحت اثر نیروی وزن خود به سمت مشخصی حرکت کرده و دفع شود، نشست نامتقارن باعث بهم خوردن این شیب بندی شده و موجب میشود آب در نقاط مختلفی از بام جمع شده و حوضچه های کوچکی تشکیل شود. باقیماندن آب در این حوضچه ها برای مدت طولانی میتواند موجب نفوذ آب به بخش های مختلف شده و در نتیجه مشکلات دیگری برای ساختمان ایجاد کند.

5-3 باز و بسته نشدن درب ها و پنجره ها

قاب (چارچوب) دور درب ها و پنجره ها به صورت مستطیل یا مربع با زوایای گوشهای، 90 درجه میباشند هر عاملی که موجب تغییر در یکی از این زوایا شود، باعث ایجاد اختلال در باز و بسته شدن دربها و پنجرهها میشود. نشست نامتقارن موجب پایین افتادگی یک سمت قاب دور پنجره و دربها میشود و این امر موجب تغییر در زوایای قاب شده و در باز و بسته شدن درب ها و پنجره ها اختلال ایجاد میکند. [7]

6-3 تبله کردن کاشی ها

در اثر وقوع نشست نامتقارن کاشیهای کف در پایین ترین طبقه، تبله میکند، این امر موجب میشود سطح از حالت صاف و یکدست ، خارج شده و مشکلاتی را در کیفیت بهره برداری ایجاد کند، همچنین این امر موجب کاهش عمر کاشیها شده و موجب میشود آنها در اثر نیروهای کم وارده در طی بهره برداری شکسته شوند.