1-1-8- بررسی نیاز به بهسازی خاک

برای تعیین این مساله که آیا بهسازی خاک در یک ساختگاه ضروری است یا خیر، ممکن است نیاز به انجام مجموعهای از تحلیل ها و تصمیمگیریها باشد. برخی از این تحلیل ها و قضاوتها به پدیدهی روانگرایی و اثرات آن بر روی خاک ساختگاه نظیر کاهش مقاومت و نشست برمیگردد. برای درک بهتر روند قضاوت در مورد نیاز به بهسازی خاک در برابر روانگرایی روند نمایی در این بخش ارایه شده است شکل 8-1 که در ادامه به بررسی جزییات قسمتهای مختلف آن پرداخته میشود. با توجه به این شکل می توان گفت که در روند تعیین نیاز بهسازی خاکهای مستعد روانگرایی، سه عامل زیر مورد ارزیابی قرار میگیرند:

1. پتانسیل روانگرایی؛
2. پتانسیل ناپایداری شیب؛
3. ظرفیت باربری ناکافی یا نشست بیش از حد.

 خاک ساختگاه براساس مجموعهای کافی از معیارهای ارایه شده در فصل سوم به عنوان مستعد روانگرایی تشخیص داده شود، آنگاه در گام بعدی پتانسیل روانگرایی مطابق یک یا چند روش مطرح شده در فصل پنجم ارزیابی میشود. لازم به ذکر است که تعیین لزوم و کفایت معیارهای فصل سوم به کمک قضاوت صحیح مهندسی انجام میشود. به عنوان مثال، قرار گرفتن در زیر تراز آب و اشباع بودن لایه ی  خاکی مورد بحث شرطی لازم و غیرکافی برای استعداد روانگرایی آن لایه است و عوامل دیگری نظیر نوع خاک و وضعیت زهکشی می تواند کفایت مجموعه معیارهای استعداد خاک را تامین نماید.

پس از ارزیابی پتانسیل روانگرایی و تعیین ضریب اطمینان، چنانچه مقدار ضریب اطمینان بزرگتر از  1.5 باشد، براساس مطالب ذکر شده در فصل ششم، مقدار اضافه فشار منفذی تولید شده ناچیز بوده و می توان انتظار داشت که خاک کاهش مقاومت قابل توجه یا نشست عمدهای را در اثر بازتوزیع ذرات ناشی از بارگذاری لرزه ای تجربه نکند. در این حالت خاک ساختگاه به بهسازی نیاز نداشته و تحلیل به پایان میرسد. اگر ضریب اطمینان در مقابل روانگرایی کمتر از  1.5 باشد، برای ضرایب کمتر و بیشتر از یک به ترتیب مقادیر مقاومت زهکشی نشده و اضافه فشار منفذی پس از بارگذاری لرزه ای تعیین میشود. سپس به کمک این مقادیر پایداری کلی ساختگاه پس از بارگذاری لرزه ای بررسی میشود که شامل ارزیابی پایداری شیب و ظرفیت باربری پی ها میباشد. چنانچه ضریب اطمینان محاسبه شده برای پایداری کلی ساختگاه کوچکتر از مقدار مجاز تعیین شده توسط الزامات طراحی و عملکرد باشد- به طور معمول این مقدار در ارزیابی لرزه ای پایداری شیب برابر   1 در نظر گرفته میشود- خاک ساختگاه نیاز به بهسازی دارد. در غیر این صورت پیش از تصمیمگیری در مورد نیاز به بهسازی خاک، باید با مراجعه به فصل هفتم، نشست و تغییرمکان جانبی ناشی از روانگرایی را تخمین زد. چنانچه نتایج ارزیابی تغییرمکان ها نشان دهد که احتمال وقوع نشستهای بیش از حد وجود دارد، بهسازی خاک می تواند یکی از روش های حل مشکل باشد. در حالتی که تغییرمکان تخمین زده شده در گام قبلی کمتر از نصف مقادیر مجاز تعیینشده باشد، می توانگفت که بهسازی خاک محل لازم نیست. درمقابل اگر این مقادیر تجربی بزرگتر از دو برابر تغییرمکان های مجاز باشند، اصلاح خاک ساختگاه مورد نظر ضروری است. اگر نتایج حاصل بین این دو حد قرار گیرند، قبل از تصمیمگیری در خصوص نیاز به بهسازی خاک لازم است تخمین دقیقتری از تغییر شکل‫ های ناشی از روانگرایی با استفاده از تحلیل های عددی صورت پذیرد.

آخرین پروژه ها

مطالب بیشتر