مراحل اجرای شمع درجا

دلیل اجرای شمع

شمع ها برای اهداف متفاوتی به کار می روند. شمع ها ممکن است برای مقاومت در برابر بالا کشیده شدن و یا در شالوده سازه هایی که تحت لنگرهای واژگونی قرار دارند به کار روند. از شمعها گاهی برای تأمین مقاومت در برابر نیروهای جانبی نیز استفاده می گردد. البته استفاده از شمع ها در مورد اخیر باید با احتیاط صورت پذیرد و به هر حال شمع های مایل مؤثرتر هستند.

حفاری

حفاری شمع های ریخته در محل، به وسیله دستگاه های مخصوص و به قطرهای مختلف انجام می‌گیرد در صورتی كه امكان ریزش دیواره‌های محل حفاری شده شمع، در اثر فشار خاك و یا آب وجود داشته باشد، باید با تصویب دستگاه نظارت، به یكی از روشهای زیر از ریزش جداره جلوگیری نمود:

الف: به كار بردن مخلوط آب و بنتونیت یا مواد مشابه.
ب: به كار بردن لوله فلزی در سرتاسر چاه.
پ: به كار بردن لوله فلزی در قسمتهای اولیه چاه و مخلوط آب و بنتونیت و یا مواد مشابه، در سایر قسمتها.
ت: به كار بردن لوله بتنی كه در محل باقی می‌ماند.

در مواقعی كه برای نگاهداری جداره چاه حفاری از بنتونیت یا مواد مشابه استفاده می‌شود، میزان مصرف و غلظت بنتونیت بر حسب جنس آن و وضعیت زمین می‌باشد. معمولاً این مقدار برابر ۷۰ تا ۱۰۰ گرم بنتونیت در یك لیتر آب است. محلول بنتونیت باید در حوضچه‌های مخصوص قبلاً آماده شود. برای جلوگیری از تشكیل كلوخه باید پودر بنتونیت به آب افزوده و مرتب به هم زده شود. آماده مصرف شدن محلول بنتونیت نیاز به زمان دارد كه با گرم كردن آب زمان آن كوتاه می‌گردد. بنتونیت مصرف شده را می‌توان به حوضچه مخصوص وارد و پس از صاف شدن مجدداً مصرف نمود.

تحت هیچ شرایطی نباید مواد اضافی دیگر مانند خاك رس و غیره به داخل چاه حفاری شده ریخته شود. استفاده از سیمان و دیگر مواد مشابه در صورت تأیید دستگاه نظارت برای حالت های خاص اجرایی بلامانع است.

در صورتی كه امكان ریزش دیواره‌های محل حفاری شمع در اثر فشار خاك و یا جریان شدید آب در قسمتی و یا تمام چاه وجود داشته باشد می‌توان با توجه به جنس جداره چاه حفاری و با تصویب دستگاه نظارت، در قسمتهای اولیه و یا تمام طول چاه حفاری، از لوله فلزی استفاده نمود. در پایان حفاری و قبل از بتن‌ریزی، باید كلیه مواد موجود در محل حفاری شده شمع، بیرون آورده شود. مواد حاصله از حفاری، باید طبق نظر دستگاه نظارت به خارج از محل كار حمل، انبار و تسطیح شوند.

حفاری شمع های بتنی، باید تا عمق نشان داده شده در نقشه‌ها و یا طبق نظر دستگاه نظارت انجام گیرد و كلیه مواد حاصله از حفاری كه نشان دهنده نوع خاك طبقات مختلف می‌باشد، جهت بررسی دستگاه نظارت و مقایسه آنها با نتایج آزمایشات اولیه، به وسیله پیمانكار جمع‌آوری گردد.با توجه به فصول مختلف سال و یا جنس بستر رودخانه و موقعیت آن ممكن است برای حفاری محل شمع، احتیاج به ایجاد سكوی حفاری باشد كه در این صورت طبق دستور كتبی دستگاه نظارت باید نسبت به ایجاد آن به وسیله پیمانكار اقدام شود. در عملیات حفاری محل شمع، زمینهای سنگی به زمینهایی اطلاق می‌گردد كه حفاری در آنها طبق تشخیص دستگاه نظارت، بدون استفاده از ترپان یا وسایل مشابه، میسر نباشد. استفاده از ترپان به هیچ وجه نباید موجب ریزش و یا عدم پیوستگی خاك جداره چاه گردد. پس از حفاری، بتن‌ریزی باید بلافاصله شروع گردد.

چنانچه جریان بتن در شمع، كوتاه كردن طول لوله ترمی را ایجاب نماید، باید به طوری كوتاه شود كه انتهای آن همواره در بتن باقی بماند. در صورت استفاده از لوله فلزی جهت حفاری و در حالتی كه مقرر است لوله فلزی بیرون كشیده شود، این لوله باید بلافاصله بعد از اتمام بتن‌ریزی و قبل از گیرش بتن بیرون كشیده شود. بتن شمع های ریخته در محل باید از نوع بتن ۴۰۰ كیلوگرم سیمان باشد و با سیمان پرتلند ساخته شود مگر آنكه نوع دیگری از بتن در نقشه‌ها و یا در دفترچه مشخصات فنی اختصاصی ذكر شده باشد.

بتن مصرف شده در شمع باید حدود ۱۵۰ میلیمتر روانی داشته باشد. میزان روانی بتن شمع باید در نقشه‌ها و مشخصات فنی خصوصی قید شود. با تصویب دستگاه نظارت می‌توان از مواد روان كننده در بتن استفاده نمود. بتن شمع احتیاج به ویبره كردن ندارد.

مراحل اجرا

۱- با استفاده از پیکور بادی ( با توجه به جنس خاک) به حفاری می پردازیم.
۲- پس از اتمام حفاری تا تراز مورد نظر در نقشه های اجرایی سازه شروع به اصطلاح بافتن سبد انتهای شمع می نماییم.
۳- بدنه ی شمع را آماده می نماییم.
۴- پس از آماده شدن بدنه شمع، با استفاده از تاور کرین و یا جرثقیل بدنه را بلند کرده و در جای خود قرار می دهیم.
۵- پس از قرار گرفتن شمع در جای خود شروع به عملیات بتن ریزی می نماییم.